در جست‌وجوی شناخت جهان معنا در تجربه‌های معماری ایرانی، سخن از آن است که فراورده‌های معماری ایران‌زمین ـ شاید بیش از آن‌چه معماری اصیل سایر سرزمین‌های جهان می‌نمایاند ـ می‌توانند همانند قطعه‌ای موسیقی یا شعری باشند که در جهان تغزل آفریده شده است.

فضا، در ذات خود و آن‌گونه که به‌ویژه ما معماران می‌توانیم برایش تعریفی بیاوریم، موجودیتی «نئوتر» دارد؛ پذیرای هر گونه وجودی است که پیش از آمیختن با فضا، در عالم دریافت‌ها و احساس آدمیان قابل تعریف باشد؛ خواه به مقدار و خواه به وصف، یعنی برآمده از تجربهٔ ذهنی انسان‌ها.

انسان‌هایی که در محیطی یگانه می‌زیند و با پرشمار موجودیت‌هایی سروکار دارند که دارای ویژگی‌های کالبدی بزرگ و چندوجهی‌اند، یا به صورت‌هایی متمایز و همواره بزرگ‌تر از آن‌چه به دست آدمی جابه‌جا می‌شود و از کنجی هر بار به شکلی دگر دیده و سنجیده می‌گردند، نخستین کسانی‌اند که نیاز به بینشی تجریدی یافته‌اند. از دیدگاهی دیگر می‌توان گفت پدیده‌ها و موجودیت‌های غالب بر کالبد انسان و اشیای بزرگِ محاط بر وجود او، زمینه‌ساز شکل‌گیری این مفهوم ذهنی در انسان بوده‌اند.

فضا، به‌مثابهٔ ابزار ـ میان انسان و هر آن‌چه بیرون از او در جهان مادی و معنایی وجود دارد ـ رابطه‌ای است و می‌تواند زبده‌ترین وجوه تمثیلی خود را در محورهایی بیابد که در همایش ملی «فضای شش‌وجهی؛ خانه؛ فضای زندگی انسانی» مقوله‌ای ارجمند دانسته می‌شود.